CZELADNIK – ZAWÓD PRZYSZŁOŚCI
Czeladnik to uczeń rzemiosła, który uzyskał tytuł świadczący o posiadanych umiejętnościach podparty dokumentem potwierdzającym kwalifikacje rzemieślnicze w danym zawodzie.
Czeladnikto jeden ze stopni kwalifikacji zawodowych, stwierdzający opanowanie przez ucznia, młodocianego pracownika zatrudnionego w celu nauki zawodu, umiejętności praktycznych oraz teoretycznych w zawodzie rzemieślniczym oraz potwierdzający je dowodem kwalifikacji zawodowych w formie zdanego egzaminu czeladniczego.
Świadectwo czeladnicze umożliwia absolwentowi zatrudnienie na stanowisku wymagającym kwalifikacji zawodowych na tzw. pierwszym poziomie.
Egzaminy czeladnicze przeprowadzają komisje egzaminacyjne izb rzemieślniczych, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 września 2012 r. w sprawie egzaminu czeladniczego, egzaminu mistrzowskiego oraz egzaminu sprawdzającego, przeprowadzanych przez komisje egzaminacyjne izb rzemieślniczych.
Warunki dopuszczenia do egzaminu
Warunki dopuszczenia do egzaminu czeladniczego określa rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 września 2012 r. w sprawie egzaminu czeladniczego, egzaminu mistrzowskiego oraz egzaminu sprawdzającego przeprowadzanych przez komisje egzaminacyjne Izb Rzemieślniczych (Dziennik Ustaw z 2012 r., pozycja 1117), którego § 6 brzmi:
Do egzaminu czeladniczego Izba Rzemieślnicza dopuszcza osobę, która spełnia jeden z następujących warunków:
- ukończyła naukę zawodu u rzemieślnika jako młodociany pracownik oraz dokształcanie teoretyczne młodocianych pracowników w szkole lub w formach pozaszkolnych;
- posiada świadectwo ukończenia gimnazjum albo ośmioletniej szkoły podstawowej oraz ukończyła kształcenie ustawiczne
w formie pozaszkolnej, dotyczące umiejętności zawodowych wchodzących w zakres zawodu, w którym zdaje egzamin; - jest uczestnikiem praktycznej nauki zawodu dorosłych, o której mowa w art. 53c ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r.
o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy; - posiada świadectwo ukończenia gimnazjum albo ośmioletniej szkoły podstawowej i co najmniej trzyletni okres wykonywania zawodu, w którym zdaje egzamin;
- posiada świadectwo ukończenia szkoły ponadgimnazjalnej albo dotychczasowej szkoły ponadpodstawowej, prowadzącej kształcenie zawodowe o kierunku związanym z zawodem, w którym zdaje egzamin;
- posiada tytuł zawodowy w zawodzie wchodzącym w zakres zawodu, w którym zdaje egzamin, oraz co najmniej półroczny okres wykonywania zawodu, w którym zdaje egzamin;
- posiada świadectwo ukończenia gimnazjum albo ośmioletniej szkoły podstawowej oraz zaświadczenie o zdaniu egzaminu sprawdzającego lub świadectwo potwierdzające kwalifikację w zawodzie, a także co najmniej roczny okres wykonywania zawodu, w którym zdaje egzamin, po uzyskaniu zaświadczenia o zdaniu egzaminu sprawdzającego lub świadectwa potwierdzającego kwalifikację w zawodzie.
Przebieg egzaminu:
Egzamin czeladniczy składa się z dwóch etapów: praktycznego i teoretycznego.
Etap teoretyczny składa się z części pisemnej i z części ustnej.
Etap praktyczny odbywa się u pracodawców lub w warsztatach szkoleniowych.
Etap teoretyczny rozpoczyna się od części pisemnej, która polega na rozwiązaniu testu wyboru. Kandydat udziela odpowiedzi na pytania z zakresu następujących tematów:
- rachunkowość zawodowa,
- dokumentacja działalności gospodarczej,
- rysunek zawodowy,
- zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej,
- podstawowe zasady ochrony środowiska,
- podstawowe przepisy prawa pracy,
- podstawowa problematyka z zakresu podejmowania działalności gospodarczej i zarządzania przedsiębiorstwem.
Po wystawieniu ocen z części pisemnej egzaminu rozpoczyna się część ustna, która polega na udzieleniu przez zdającego odpowiedzi na pytania z zakresu następujących tematów:
- technologia,
- maszynoznawstwo,
- materiałoznawstwo.
Każdy zestaw pytań ustnych składa się z 3 oddzielnych zestawów obejmujących po 3 pytania z każdego tematu.